Hoe Samhain Halloween werd

Hoe Samhain Halloween werd

Op 31 oktober is het weer Halloween. Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar zodra feesten vanuit Amerika overwaaien en er een overduidelijk commercieel sausje overheen zit, wil ik het niet meer. Maar wist je dat Halloween zijn roots in West-Europa heeft liggen? En wist je dat het een verbastering is van een heel oud Keltisch feest, genaamd Samhain (uitspraak Saun). Dat zit zo…

Keltisch Nieuwjaar

Ver voor de invloed van de Christelijke kerk, vierde men met Samhain het Keltische Nieuwjaar. 31 oktober markeerde de overgang van de zomer- naar de winterperiode. De laatste slacht vond plaats en de allerlaatste oogst werd van het land gehaald. Men maakte zich op voor de lange, barre en koude periode die voor de deur stond: het winterseizoen.

The living Dead

Daarnaast was dit feest een viering voor de doden. Men dacht dat met de wisseling van het seizoen, de sluiers tussen de werelden van de levenden en de overledenen nu het dunst waren en dat de doden, die in de afgelopen zomer overleden waren, voor 1 dag terug mochten naar de aarde.
Tijdens Samhain vierde men uitbundig feest met veel eten en drinken en men eerde de overledenen. Maar omdat men dacht dat die sluiers zo dun waren, kon het ook maar zo zijn dat er clubje demonen uit de onderwereld meereisde! En dat die demonen, geesten en ander gespuis levenden zochten om bezit van te nemen. De horror!
Om die demonen en geesten af te schrikken werden grote vuren aangestoken, zette men enge maskers op en werd voedsel geofferd. Dit werd onder andere bij de deuren neergezet in de hoop dat als er een onderwereldfiguur aan zou kloppen, deze gunstig gestemd werd en zo de mensen en de net binnengehaalde oogst met rust liet.  


Met de komst van de Romeinen vermengde dit feest zich met hun tradities. Heel toevallig was 1 november ook voor de Romeinen een belangrijke dag, die gewijd was aan de Godin Pomona. Pommes (appels) en ander fruit werden aan haar geofferd en werden tevens volop uitgedeeld onder de bevolking.
Nou, dat paste mooi in elkaar, dacht men zo.
Zou hier trouwens het spreekwoord ‘ik heb nog een appeltje met je te schillen’ vandaan komen? (Een mix van de demonen verjagen en het gebruik van appels uitdelen?)

All Hallow’s Eve

Natuurlijk kreeg het Christelijke geloof in de loop van de eeuwen steeds meer voet aan de grond en zo rond 837 deed Paus Gregorius dit heidense ketterfeest in de ban. Maar ja, als je iets al eeuwen viert, dan is dat maar zo niet afgeschaft en dus kwam hij met een plannetje. Hij ‘kaapte’ als het ware dit feest en gooide er een religieus sausje overheen. Overigens gebeurde dat met meerdere ketterse feesten, wat dacht je van Kerstmis? Maar dat ter zijde.
Hij riep 1 november uit tot Aller Heiligen: de dag waarop alle heiligen, All Hallows, geëerd zouden moeten worden. Samhain, dat gevierd werd op de avond daarvoor werd daardoor dus verbasterd naar All Hallows Eve.

Halloween

All Hallow’s Eve, reisde mee met de Ierse en Schotse immigranten naar de Verenigde Staten en verbasterde uiteindelijk tot Halloween.
Het verkleden komt waarschijnlijk vanuit de maskers die men droeg om de kwade demonen te weren. Trick or Treat lijkt te komen vanuit de offers die voor de deuren werden gezet om de demonen te verjagen, of vanuit het Romeinse feest om fruit weg te geven.

En uiteindelijk kwam, met de komst van tv en internet, het feest weer terug naar Europa waar het door de winkels werd omarmd. Je kunt nu geen winkel meer binnenlopen of het ligt vol met Halloween-prut.
Grappig vind ik, is dat de kerk zich ook nu weer uitspreekt over het huidige Halloween: geesten oproepen en duivel en demonen vereren kan natuurlijk absoluut niet! Een beetje een herhaling van de geschiedenis, zullen we maar zeggen 😉

Samhain ritueel

Omdat ik graag gebruik maak van de energie van de seizoenen, de natuur en de maan, hou ik ook van rituelen die daarbij horen. Daarom deel ik graag deze Samhain rituelen met jou.
Zo kun je bijvoorbeeld jouw dierbare overledenen of jouw voorouders eren tijdens Samhain (31 oktober dus). Dat doe je door de tafel feestelijk te dekken en een extra bord te plaatsen die symbool staat voor de overledene(n) die je wilt eren. Steek kaarsen aan en zet deze voor het raam, zodat zij de weg naar huis terug kunnen vinden. Tijdens het eten kun je bijvoorbeeld herinneringen ophalen en oude foto’s bekijken.

Heb je niks met voorouderverering? Zie deze periode dan symbolisch en gebruik de overgang van het zomer-naar het winterseizoen eens.
Wat heb je afgelopen jaar gezaaid en waar kun je nu de vruchten nog van plukken? Wat wil meenemen de winter in en wat heb je niet meer nodig en laat je los? De zaken die je niet meer dienen kun je bijvoorbeeld op herfstbladeren schrijven en deze verbranden.

Heb je helemaal niets met rituelen? Ook prima, natuurlijk. Dan zou ik gewoon lekker met chocola en een deken op de bank gaan liggen, niks mis mee!

Terug naar het overzicht